Kadın Eserleri Kütüphanesi ve Bilgi Merkezi Vakfı olarak İstanbul Büyükşehir Belediyesi Kültür ve Daire Başkanlığı ile ortaklaşa düzenlediğimiz “Dayanışma Güçlendirir: Afişlerle Kadın Hareketinin Son 40 Yılı” Sergisi, 12 Mart 2020 Perşembe günü 14.00’te Taksim Cumhuriyet Sanat Galerisi’nde (MAKSEM) açıldı. Vakıf Genel Kurul üyesi Sevgi Uçan Çubukçu’nun serginin kapsamı ile ilgili konuşmasının ardından Dilek İmamoğlu’nun yaptığı konuşma ile ziyarete açılan sergide, Vakfın Afiş Koleksiyonu’ndan seçilen afişler (kopya baskıları) sergilendi.
Sergi hakkında:
“Sergi, Türkiye’de 80’li yıllarda başlayan “kadın hareketi/ikinci dalga feminist hareket”in, patriyarkal sisteme karşı verdiği mücadelenin günümüze kadar uzanan sürecini, Kadın Eserleri Kütüphanesi ve Bilgi Merkezi Vakfı Afiş Koleksiyonu içinden seçilen afişlerle anlatıyor. 19. yüzyıl sonu ve 20. yüzyıl başlarında ortaya çıkan “birinci dalga feminizm”in ana fikri, ulus-devletlerin eşit yurttaşlık haklarından kadınların da yararlanabilmesine dayanır. 1980’lerde ortaya çıkan “ikinci dalga feminizm”, yasalar önünde kazanılmış olan hakların toplumsal, kültürel, siyasal ve ekonomik hayatta kullanılabilmesi için, ataerkil sistemin engelleyici mekanizma, norm ve ilişkilerine itiraz ederek, “cinsiyetler arası mutlak eşitlik ve özgürlük” söylemiyle yükseldi. Kadınların insan haklarının kazanılması mücadelesinde, Türkiyeli kadınlar, kadınların cinsiyetlerinden dolayı yaşadıkları sorunları teorik ve politik olarak ortaya koyarak, tartışarak itiraz ettikleri ve aynı zamanda çözüm ürettikleri pek çok konferans, yayın, kampanya, miting ve gösteriler gerçekleştirdiler.
Kütüphane Afiş Koleksiyonu içinden oluşturulan sergi içeriğinin 1980’li yıllardan günümüze kadar kadın hareketinin kadın örgütlerinde ve karma yapılardaki kadınların kendi eylemliliklerinde ve faaliyetlerinde kullandıkları afişler olmasına öncelik verildi. Seçkiye dahil edilen afişlerin seçiminde, kadın hareketinin son 40 yıllık tarihinin görünür kılınmasına imkan tanıyan çeşitlilik temsiliyeti içermesi; bu çeşitliliğin kapsamının, mücadele edilen olgu, konu, sorun, örgütlenme alanları, kadın örgütlerinin farklı illerde ya da yerelliklerde yaygınlığını ve farklılıklarını gösterebilmesi gibi kriterler göz önünde bulunduruldu. Afişler, Türkiye kadın hareketinin son 40 yılını, hareketin içsel dinamiklerini göz önüne almak kaydıyla, onar yıllık uğrak noktaları üzerinden sınıflandırıldı. Böylelikle, Türkiye kadın hareketinin konularını oluşturan temaların, hareketin farklı yerelliklerde yaygınlaşması, demokratik niteliği, dayanışma kültürü, çeşitliliği, hareketin kendi özerk kurumlarını inşa etmesi, toplumsal ve siyasal alanda öznelerinin çoğullaşması, uluslararasılaşma, yasaların, kamusal ve özel alanın, kültürün ve devletin patriyarkal özelliklerinden arındırılması için itirazlarını ve çözüm önerilerini üretmek gibi konularda verilmiş olan kadın mücadelesindeki süreklilik, kesinti ve farklılıkları gösteren son 40 yıllık tarihinin yansıtılması amaçlandı.
“Dayanışma Güçlendirir: Afişlerle Kadın Hareketinin Son 40 Yılı” Sergisi‘nin bize hatırlattığı bu önemli tarih, Türkiye kadın hareketinin bir yandan kazanımlarını ortaya koyarken, diğer yandan ataerkil sistemin hala ne kadar güçlü olduğunu görmemizi sağlamaktadır. Serginin temel amacı, kadın hareketinin son 40 yıllık tarihini, hareketin çeşitli temsillerinin üretmiş olduğu afişler üzerinden ortaya koyarak, Türkiye’de cinsiyetler arası eşitlik mücadelesinin hafızasına dair bir kayıt tutmak ve bu kaydı kamunun bilgisine açık hale getirmektir. -Doç. Dr. Sevgi Uçan Çubukçu (Kadın Eserleri Kütüphanesi ve Bilgi Merkezi Vakfı Genel Kurul Üyesi)”
**Sergiye Emeği Geçenler**
Küratör: Sevgi Uçan Çubukçu / Kreatif Direktör: Işıl Çelik / Sergi Koordinasyonu: Elif Avcı, Hülya Hayatseven, İlkay Ülkü Ertem, Sibel Servet Sular / Afiş Koleksiyonu: Kadın Eserleri Kütüphanesi ve Bilgi Merkezi Vakfı Afiş Koleksiyonu / Dijitalleştirme: İstanbul Büyükşehir Belediyesi Kültür Varlıkları Daire Başkanlığı Kütüphane ve Müzeler Müdürlüğü Atatürk Kitaplığı / Grafik Uygulama: Mehmet Burak Kekli
